
QYTETARI – PSIKOLOGJI
Shpërndajeni me shokët që të informohen:
Më poshtë kemi publikuar nje material orientues për Maturantët rreth përmbajtjes së Provimit të Qytetari-Psikologji, Matura 2020
Shkarkoje këtu – Përmbajtja e Tezës së Qytetari-Psikologjisë, Matura 2020
Ky test përfshin pyetje nga lënda e qytetarisë dhe psikologjisë. Për këtë arsye testi është i ndarë në dy pjesë, ku secila prej tyre zë 50% të pikëve totale të testit.
Pjesa I Qytetari
Kjo pjesë e testit përmban 10 pyetje me alternativa dhe 10 pyetje të hapura, të cilat do të testojnë njohuritë dhe aftësitë themelore që synohen të arrihen në këtë lëndë duke u bazuar në kërkesat e programit orientues të Maturës Shtetërore.
Pjesa II Psikologji
Edhe në këtë pjesë të testit do të jenë 10 pyetje me alternativa dhe 6 pyetje me shtjellim që do të testojnë njohuritë dhe aftësitë e nxënësve në lëndën e psikologjisë. Hartimi i testit për lëndët qytetari – psikologji mbështetet tërësisht në programin orientues të Maturës Shtetërore. Programi orientues për përgatitjen e provimit të testit qytetari – psikologji bazohet në:
- programin e lëndës së qytetarisë bërthamë për klasën e 10-të;
- programin e lëndës së psikologjisë me zgjedhje për klasën e 12-të.
Programi orientues i Maturës Shtetërore zbatohet me korrektësi nga specialistët dhe mësuesit e përfshirë në hartimin e pyetjeve të provimit të qytetari – psikologjisë. Specialistët e përfshirë në hartimin e pyetjeve të provimit të kësaj lënde, nuk mund përfshijnë në testim çështje mësimore të cilat nuk janë parashikuar në programin orientues të Maturës Shtetërore.
Gjatë punës për përgatitjen e nxënësve për provimet e Maturës Shtetërore, është e rëndësishme që herë pas here mësuesi të zhvillojë testime me nxënësit, me teste që mund t’i hartojë vetë duke u bazuar në modelet e testeve që publikon QSHA-ja. Në përgatitjen për përmbushjen e rezultateve të të nxënit të programit orientues mund të përdoren tekstet mësimore të miratuara nga MASR-ja, si edhe materiale të tjera, që sigurojnë përmbushjen e rezultateve të të nxënit të programit orientues. Kompetencat që janë testuar në provimin e qytetari – psikologji për Maturën Shtetërore 2019, të ndara sipas niveleve të vështirësisë, janë:
Rezultatet e të nxënit për nivelin e parë të vështirësisë:
- përshkruan tiparet e personalitetit;
- identifikon parimet e Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë;
- identifikon rolet e mësuesit në shkollë;
- përcakton funksionet e reklamës;
- liston nënfushat e psikologjisë.
Rezultatet e të nxënit për nivelin e dytë të vështirësisë:
- shpjegon strategjitë e mbrojtjes nga stresi;
- analizon funksionet e ligjit;
- shpjegon detyrat e shtetit ndaj shëndetit të qytetarit;
- analizon karakteristikat e emocioneve;
- klasifikon llojet e sinjaleve
Rezultatet e të nxënit për nivelin e tretë të vështirësisë:
- interpreton llojet e inteligjencës;
- interpreton drejtimet e psikologjisë mbi sjelljen
Struktura e testit
Testi i qytetari – psikologji ka në total 60 pikë, të cilat janë të ndara në këtë mënyrë:
- 20 pyetje me alternativa, të cilat kanë një total prej 20 pikësh
- 16 pyetje të hapura, të cilat kanë një total prej 40 pikësh
Testi për lëndën e qytetari – psikologji ndërtohet në mënyrë të tillë që të jenë të përfshira të tri nivelet e vështirësisë: niveli bazë (40%), niveli mesatar (40%) dhe niveli i lartë (20%). Njëkohësisht, edhe shpërndarja e pikëve në test bëhet në varësi të përqindjeve që zë çdo nivel vështirësie.
Më poshtë paraqitet tabela e specifikimeve të testit, e cila tregon shpërndarjen e pikëve në bazë të përqindjes së tematikave në programin orientues dhe niveleve të vështirësisë.
QYTETARI
NR. |
TEMATIKAT |
Pesha
% |
Nr. pikëve | Niveli I-40% | Niveli II-40% | Niveli III-20% |
1 | Ligji | 8 | 3 | 2 | 1 | |
2 | Kushtetuta | 7 | 3 | 1 | 2 | |
3 | Të drejtat e njeriut | 14 | 4 | 2 | 1 | 1 |
4 | Arsimimi | 11 | 3 | 2 | 1 | |
5 | Shëndeti | 8 | 3 | 2 | 1 | |
6 | Mjedisi | 8 | 2 | 2 | ||
7 | Konsumatori | 12 | 3 | 3 | ||
8 | Puna dhe e drejta e punës | 8 | 2 | 2 | ||
9 | Siguria në rrugë | 12 | 3 | 2 | 1 | |
10 |
E drejta për informim dhe ligj për medien |
8 |
3 |
1 |
2 |
|
11 | Bashkëjetesa në komunitet | 4 | 1 | 1 | ||
TOTALI | 100 | 30 | 12 | 12 | 6 |
PSIKOLOGJI
NR. |
TEMATIKAT |
Pesha
% |
Nr.
pikëve |
Niveli
I – 40% |
Niveli
II – 40% |
Niveli
III – 20% |
1 | Ligji | 10 | 3 | 3 | ||
2 | Kushtetuta | 28 | 8 | 3 | 5 | |
3 | Të drejtat e njeriut | 22 | 6 | 1 | 4 | 1 |
4 | Arsimimi | 22 | 7 | 4 | 2 | 1 |
5 | Shëndeti | 18 | 6 | 1 | 1 | 4 |
TOTALI | 100 | 30 | 12 | 12 | 6 |
Nxënësit duhet të kenë parasysh se tematika e cila ka numrin më të madh të orëve (peshën më të madhe) në programin orientues të Maturës Shtetërore, në test do të përfaqësohet nga një numër më i madh pikësh.
Llojet e pyetjeve
Pyetjet e testit të qytetari – psikologji hartohen mbi bazën e rezultateve të të nxënit dhe testojnë njohuritë dhe aftësitë e nxënësve në tematikat e paraqitura në programin orientues. Pyetjet që përdoren janë objektive dhe subjektive, të cilat testojnë njohuritë dhe aftësitë e nxënësve në të gjitha tematikat.
Në pyetjet subjektive përfshihen pyetjet e strukturuara, të cilat janë pyetje të hapura, por që e kërkojnë përgjigjen në formë të strukturuar, pasi dhe kërkesat e pyetjes janë të tilla. Përgjigjet e pyetjeve të tilla mund të jepen duke analizuar një situatë. Në të tilla pyetje nuk supozohet që nxënësi të japë opinionet e veta, por të përpunojë informacionin nga të dhënat që jepen në pyetje.